Geen enkel risico nemen bij nekletsel
Slachtoffer kan na aanrijding het best in auto blijven zitten
Door Roy Touker
ZWOLLE - Een alledaagse gebeurtenis is het niet dat een auto wordt opengeknipt, nadat het slachtoffer eerst zelf is uitgestapt en vervolgens weer in de auto plaats neemt. Op de Zwolse Ceintuurbaan gebeurde dat woensdagavond wel, nadat de bestuurster na het uitstappen pijn voelde in hoofd, nek en rug. Ze ging weer in haar auto zitten en die moest vervolgens opengeknipt worden, omdat de vrouw rechtstandig uit de wagen gehaald moest worden.
We kunnen in dit soort gevallen geen enkel risico nemen, zegt Rieneke van Rijn, opleidingscoördinator van de regionale Ambulance Voorziening IJssel-Vecht in Zwolle. Afgaande op haar klachten kon het slachtoffer letsel aan schedel- of hersens, hals of wrevels hebben. Bij een botsing met een voertuig dat van achteren komt, maken hoofd en nek een hele rare beweging. Het minst erge dat je dan kan overkomen, is een whiplash. Standaard krijg je in dit soort gevallen een nekkraag om. Dit slachtoffer had ook klachten aan rug en schouders en dat kan duiden op lager letsel. Dan kun je niet volstaan met een nekkraag in dit soort afgevallen dien je een wervelplank te gebruiken om iemand uit de auto te krijgen. En dat kan alleen maar als je het dak eraf knipt, anders kom je er niet bij. Die wervelplank voorkomt dat het letsel verergert en je bijvoorbeeld een dwarslaesie oploopt. Eigenlijk heeft Van Rijn maar een advies: blijf na een aanrijding in de auto zitten tot het ambulance-personeel gearriveerd is.
Uiteraard geldt dat niet als de auto in brand staat, maar dat spreekt voor zich. Blijf zitten waar je zit en verroer je niet, is dus het motto. Als het slachtoffer zoals op de Ceintuurbaan woensdagavond eenmaal buiten de auto is, is het t beste om op de grond of in de berm plaats te nemen. Plat op de grond als het even kan. Vele tientallen keren per jaar gebruikt het ambulancepersoneel in de Zwolse regio - die uitstrekt van Hardenberg tot Steenwijk de zogenaamde wervelplank. Als er ook maar de geringste indicatie is nek en / of rugklachten is het standaard om de plank te gebruiken. Die plank is net zo lang als een brancard en dat maakt het lastig manoeuvreren. Vaak volstaat het niet om het dak eraf te knippen, maar moet er ook in de auto het nodige sneuvelen.
HEEL VOORZICHTIG
Het ambulancepersoneel werkt wat dat betreft nauw samen met de brandweer. Dat moet ook wel omdat er flink wat menskracht nodig als de wervelplank wordt gebruikt. Een brandweerman gaat op de achterbank zitten en houdt het hoofd van het slachtoffer vast, zodat nek en rug stabiel blijven. Vervolgens wordt de plank tussen stoel en slachtoffer geschoven. Aan beide zijden nemen drie brandweermannen plaats en beetje bij beetje wordt het slachtoffer heel voorzichtig omhoog geschoven. Vervolgens wordt de patiënt aan die plank vast gesnoerd en uit het voertuig getild.
Uiteraard is het zaak dat ambulancepersoneel en brandweer zo nauw mogelijk samenwerken bij dergelijke operatie. Daartoe houdt de RAV jaarlijks 22 oefeningen. Dit lijkt veel, maar in het verzorgingsgebied van de RAV IJssel-Vecht zijn liefst tachtig brandweerkorpsen actief. Wij zouden wel vaker willen oefenen, zegt Arjan Schepers, senioropleider bij de brandweer in Zwolle. Toevallig was hij zelf bij het ongeval op de Ceintuurbaan aanwezig. De brandweer bepaalt of het op de ongevalplaats veilig is voor de hulpverleners. In dit geval ging het om een vrachtwagen met bloemen die de personenauto aanreed. De weg was door de politie afgezet. Het wordt een ander verhaal als het om een vrachtwagen met LPG gaat. Als de situatie veilig is, bepaalt het ambulancepersoneel wat er met het slachtoffer moet gebeuren. In dit geval moest de auto opgeknipt worden. Dit gebeurt in Zwolle een keer of zestig, zeventig per jaar.
Curieus in dit geval is natuurlijk dat het slachtoffer de auto eerst had verlaten en er vervolgens weer in was gaan zitten. Maar het kan nog vreemder, weet Rieneke van Rijn. Het gebeurt dat slachtoffers hun auto verlaten en vervolgens bij een ander in de auto gaan zitten om even tot rust te komen. Als zo iemand nek- of rugletsel heeft en rechtstandig uit het voertuig moet worden gehaald, zit er niets anders op dan de auto open te knippen. Heel vervelend voor iemand die alleen maar behulpzaam heeft willen zijn.
Daarom nogmaals: Blijf gewoon zitten.
Bron: Zwolsche Courant.....