Ontdekking / Model whiplashvoorspelling
Aantal vroege klachten suggereert snelle behandeling
Trouw, van onze verslaggever.
2002-04-06
DEN HAAG - Huisartsen en eerste-hulpartsen kunnen op eenvoudige wijze voorspellen of een verkeersslachtoffer chronische whiplashklachten krijgt. Dat stellen onderzoekers van het Whiplash Centrum Nederland (WCN) en het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU) in een gisteren gepresenteerd rapport.
Whiplash is nekletsel dat kan ontstaan bij aanrijding van achteren. Klachten zijn onder meer nek- en hoofdpijn, vermoeidheid, vergeetachtigheid en duizeligheid. In ongeveer de helft van de gevallen blijven deze klachten langer dan een halfjaar bestaan.
De whiplash-slachtoffers met chronische klachten blijken drie kenmerken gemeen te hebben. Ze zijn na het ongeval emotioneel labiel, kunnen slecht licht en geluid verdragen en melden dat ze tijdens de botsing niet goed zijn opgevangen door hun autogordel. Dit bleek uit vragenlijsten die 80 slachtoffers kort na het ongeval én een halfjaar later invulden.
De onderzoekers stellen dat artsen aan de hand van deze vroege tekenen met 80 procent zekerheid kunnen voorspellen of iemand chronische klachten krijgt. Dit is belangrijk om eerder te kunnen beginnen met behandelen, zodat mensen sneller genezen, minder kans lopen op blijvende restverschijnselen en minder van hun werk verzuimen. Whiplash-slachtoffers krijgen nu gewoonlijk het advies rust te nemen, terwijl oefentherapie beter zou zijn.
Ook een verkeerd afgestelde hoofdsteun of een rugleuning van de autostoel die te schuin staat, verhogen de kans op langdurige whiplash-klachten. De onderzoekers suggereren technische mogelijkheden voor preventie van whiplash, zoals sensoren die de hoofdsteun goed afstellen en airbags in rugleuning of hoofdsteun.
De driepunts autogordel is, staat in het rapport, niet optimaal geschikt om whiplash-letsel te voorkomen. UMCU-onderzoeker S. Schmikli denkt dat -nog niet toegepaste- vier- of vijfpuntsgordels beter zouden kunnen werken. Nadeel daarvan is dat die mogelijk een grotere kans bieden op wervel- en zenuwletsel in de onderrug, aldus Schmikli.
TNO schat dat jaarlijks 30000 verkeersslachtoffers whiplash-klachten krijgen. Op basis hiervan ramen de onderzoekers dat minstens 12000 mensen vanwege whiplash van hun werk thuisblijven. Gemiddeld verzuimen zij bijna negen weken. De kosten hiervan zouden tussen de 66 en 86 miljoen euro per jaar bedragen.....
Bron: Trouw