Maag & Darm Info
Laxeermiddelen

bar_blue2.gif
 
                                  
 
bar_blue2.gif
 
Laxeermiddelen
 
bar_blue2.gif

 

Laxeermiddelen: niet zo onschuldig

Heel wat mensen grijpen naar laxeermiddelen van zodra hun darmen een beetje "lui" worden. Ze verliezen daarbij uit het oog dat laxeermiddelen geen onschuldige hulpmiddeltjes zijn maar echte geneesmiddelen met mogelijke bijwerkingen en, bij langdurig gebruik, gevaar voor gewenning. Algemeen kunnen we stellen dat laxeermiddelen slechts voor een korte termijn en op doktersadvies mogen worden gebruikt en pas nadat andere therapieën niet doeltreffend zijn gebleken.

 

Voor u naar een laxeermiddel grijpt, moet u een duidelijk antwoord hebben op volgende vragen: "Ben ik echt geconstipeerd? Wat is de oorzaak van de verstopping? Welk risico bestaat er op bijwerkingen? "

 

Wat is constipatie?

"Constipatie" is een rekbaar begrip. Het darmritme verschilt immers sterk van persoon tot persoon, zodat de een zich geconstipeerd voelt na één dag zonder stoelgang , terwijl een ander pas na verschillende dagen zonder ontlasting van verstopping zal gewagen.

Algemeen kan men stellen dat de normale stoelgang varieert tussen drie keer per dag en drie keer per week. Wanneer de gebruikelijke frequentie afneemt of wanneer de stoelgang harder is dan gewoonlijk, kan men spreken van constipatie. Dit gaat gewoonlijk gepaard met een opgeblazen gevoel, minder eetlust enz.

 

Eerst de oorzaak achterhalen

Verstopping kan meerdere oorzaken hebben. Het is heel belangrijk dat men steeds tracht de ware oorzaak te achterhalen. Een probleem met de stoelgang kan immers het eerste teken zijn van een onderliggende, nog verborgen kwaal zoals stress, depressie, een slecht werkende schildklier, slecht werkende nieren, kanker van de dikke darm, appendicitis (blindedarmontsteking)...

Door meteen naar laxeermiddelen te grijpen, maskeert u de symptomen en wordt een -soms levensbelangrijke- diagnose misschien laattijdig gesteld.

In elk geval moet u een dokter raadplegen wanneer u last hebt van ongewone verschijnselen zoals een bloederige stoelgang , een plotse verstopping die gepaard gaat met krampen en pijn of een verandering in de frequentie of het uitzicht van de stoelgang.

 

Voeding

Als het om een onschuldige constipatie gaat, kan best naar een natuurlijke oplossing worden gezocht In veel gevallen liggen immers verkeerde voedings- en leefgewoonten aan de basis van het probleem. Wie weinig drinkt, weinig voedingsvezels eet en weinig lichaamsbeweging neemt, loopt veel kans om geconstipeerd te raken. Bepaalde voedingsmiddelen, zoals belegen kaas en eieren, verhogen bij veelvuldig gebruik nog het risico op verstopping.

Een aanpassing van het voedingspatroon is dan ook vaak al voldoende om de verstopping te verhelpen.

Eet méér voedingsvezelrijke produkten zoals aardappelen, bonen, volkorenbrood, cornflakes, vers fruit, rauwkost en vezelrijke groenten zoals asperges, spruiten, sla, kolen, bloemkool, granen, erwten, enz. In het algemeen stimuleren de vezels van graanprodukten en peulvruchten méér de stoelgang dan de vezels uit groenten en fruit. De algemene regel is dat elke volwassene dagelijks 30 tot 40 g voedingsvezels zou moeten gebruiken.

Wees anderzijds matig met vezelarm voedsel zoals ijs, zoete frisdranken, kaas, wit brood en vlees.

Tracht ook steeds voldoende tijd uit te trekken om te eten, te ontspannen en de natuur haar werk te laten doen. Heel belangrijk is ook om elke ochtend een uitgebreid vezel- en vetrijk ontbijt te nemen. Een glas water op nuchtere maag of een tas koffie bevordert eveneens de ochtendlijke stoelgang.

 

Ook sommige geneesmiddelen kunnen constipatie veroorzaken. Medicijnen die codeïne bevatten (v.b. de meest hoestsiropen), bepaalde maagbeschermers, antidepressieve middelen, antihistaminica (die worden gebruikt bij de behandeling van allergieën), ontstekingsremmers, en bepaalde bloeddrukverlagende middelen zoals calcium-antagonisten en diuretica vertragen het ritme van de darmen of zorgen voor een hardere stoelgang.

 

Wanneer laxeermiddelen gebruiken?

Indien een aanpassing van de voedings- en levenswijze geen resultaten afwerpt, kan het gebruik van laxeermiddelen zinvol zijn. Maar hoewel bepaalde laxeermiddelen natuurlijke produkten bevatten, mag men het laxeermiddel nooit beschouwen als een natuurlijk middel om de darmwerking te stimuleren.

Volg in elk geval strikt de gebruiksaanwijzing. Misbruik kan immers uw gezondheid schaden. Laxeermiddelen kunnen b.v. de opname verhinderen van bepaalde voedingsstoffen en vitaminen en de doeltreffendheid van bepaalde geneesmiddelen verminderen.

Langdurig gebruik kan verder leiden tot verslaving en, in een later stadium, tot de vernietiging van de spieren en verlies van controle over de zenuwen in de dikke darm, waardoor de ontlasting uiteindelijk helemaal verstoord wordt en de constipatie chronisch wordt.

 

Algemeen kunnen we stellen dat sterke en snel werkende laxeermiddelen alleen zinvol zijn in heel specifieke gevallen en onder dokterstoezicht.

Dergelijke laxeermiddelen kunnen b.v. nuttig zijn voor mensen met specifieke gezondheidsproblemen zoals hartlijders, mensen met een te hoge bloeddruk, met aambeien, met een lies- of maagbreuk of met cerebrovasculaire aandoeningen. Doktersadvies is absoluut noodzakelijk om het type, de dosis en de duur van de inname te bepalen.

 

Ook zwangere vrouwen, bedlegerige patiënten en mensen die een operatie moeten of hebben ondergaan of bij wie een darmonderzoek zal worden uitgevoerd, kunnen soms gebaat zijn met laxeermiddelen, eveneens uitsluitend op doktervoorschrift.

 

Praktische tips:

Neem nooit op eigen initiatief laxeermiddelen wanneer de constipatie gepaard gaat met buikpijn, misselijkheid of braken. Het gevaar is immers niet denkbeeldig dat het gaat om een acute appendicitis (blindedarmontsteking).

Nierpatiënten moeten opletten voor laxeermiddelen op basis van zouten, kalium, magnesium en fosfaten.

Bedlegerige patiënten vermijden best het gebruik van paraffine-olie: bij verslikking riskeren ze immers een longaandoening.

Ook de leeftijd van de patiënt speelt een rol: bij kinderen onder drie jaar is het gebruik van laxeermiddelen absoluut af te raden.

Wie te kampen krijgt met bijwerkingen zoals een astma-aanval, huiduitslag, een onregelmatige hartslag, duizeligheid, moeheid, diarree, uitdroging, spierkrampen of onpasselijkheid, moet onmiddellijk het gebruik van de laxeermiddelen stopzetten.

Houd er tenslotte rekening mee dat een stoelgang die veroorzaakt wordt door een belangrijke inname van laxeermiddelen, een volledige lediging van de darm tot gevolg kan hebben. Daardoor kan het gebeuren dat er verschillende dagen nodig zijn om de darm opnieuw te vullen. Deze "interimperiode" kan verkeerdelijk geïnterpreteerd worden als constipatie en opnieuw aanleiding geven tot gebruik van laxeermiddelen. Als dit patroon zich enkele keren herhaalt, zal de darm uiteindelijk ophouden met functioneren.

 

SOORTEN LAXEERMIDDELEN:

 

Zwelmiddelen

Zwelmiddelen verhogen het volume van de stoelgang . Daardoor ontstaat een verhoogde activiteit van de dikke darm en wordt de stoelgang bevorderd.

Hetzelfde effect kan bekomen worden door een verhoogde inname van vezels in de voeding (b.v. zemelen) of van niet verteerbare polysacchariden. Mogelijke bijwerkingen: buikkrampen en winderigheid (in het begin).

Het is nog niet duidelijk of het langdurig gebruik van zwelmiddelen een invloed heeft op de opname van geneesmiddelen en mineralen.

In elk geval moet u bij de inname van een zwelmiddel een groot glas water drinken. In de loop van de dag moet u ook nog eens ten minste 2 liter water drinken.

 

Paraffine

Het gebruik van paraffine is om verschillende redenen te mijden: de mogelijk kankerverwekkende eigenschappen van paraffine (hoewel hierover nog geen eensgezindheid bestaat) , de verminderde opname van de vetoplosbare vitamines A,D,E,K (evenwel te vermijden door paraffine buiten de maaltijden te geven) en het gevaar voor pneumonieën (longaandoeningen) bij oude, verzwakte of bedlegerige patiënten wanneer ze zich verslikken.

 

Osmotische Laxeermiddelen

Lactitol en Lactulose zijn niet oplosbare suikers die door osmose (aantrekking van vocht) de stoelgang bevorderen.

Ze zijn in principe veilig, maar kunnen soms krampen en een opgezwollen gevoel veroorzaken.

Ook tartraat, sulfaat en fosfaat uit natrium en magnesium zou osmotisch werken. Natriumzouten en zouthoudende laxeermiddelen met magnesium hebben evenwel gevaarlijke bijwerkingen .

Ze kunnen o.m. dehydratie (uitdroging) veroorzaken en bovendien bevatten ze hoge doses natrium en magnesium, wat gevaarlijk kan zijn voor hart- en nierpatiënten.

 

Contactlaxantia

Contactlaxantia zoals ricinusolie, syntetische anthrachinonen en derivaten van difenulmethaan verhogen de darmmotiliteit (beweeglijkheid) .

Ze mogen slechts gedurende een korte periode gebruikt worden zoals bij de voorbereiding voor darmonderzoek, een heelkundige ingreep of een anti-wormbehandeling.

Mogelijke bijwerkingen zijn: buikkrampen, diarree en, vooral bij ouderen, uitdroging. Verder kunnen contactlaxantia het evenwicht in de lichaamszouten verstoren, wat leidt tot spierkrampen en spierzwakte. Men noemt dit de "laxativaziekte". Bij langdurig gebruik kunnen ze de bezenuwing van de darm beschadigen, met uiteindelijk darmverlamming tot gevolg.

 

- Anthrachinonderivaten

Tot deze categorie behoren o.m de meeste kruidenthees die als laxeermiddel worden verkocht, zoals Vichythee, Dr Ernst's, Ortilax, Kneipp, enz...

Tijdens het gebruik kan de darm zwart gekleurd worden en de urine bruin.

Laxeermiddelen met antrachinonderivaten mogen niet worden gebruikt door zogende moeders omdat het produkt in de moedermelk wordt opgenomen.

 

- Difenylmethaanderivaten

Bisacodyl : wordt voornamelijk gebruikt bij de voor- en nabehandeling van chirurgische ingrepen en in de radiologie.

Van Natriumpicosulfaat en Bisoxatine is de werking nog weinig gekend.

Het gebruik van Fenolftaleïne is af te raden omwille van belangrijke allergische reacties.

 

Laxeermiddelen voor rectaal gebruik [lavementen]

Lavementen mogen slechts uitzonderlijk worden gebruikt , b.v. voor een heelkundige ingreep, een darmonderzoek of tijdens een wormverdrijvende behandeling, omdat ze het rectumslijmvlies kunnen prikkelen.

 

Diverse samengestelde produkten [associaties]

Deze bestaan uit verschillende stoffen en zijn niet te verdedigen. De produkten op basis van fenolftaleïne en podofylline moeten alleszins afgeraden worden, resp. omwille van mogelijke allergische reakties en toxische bijwerkingen.

 

Laxeermiddelen

helpen niet vermageren

Veel mensen denken, ten onrechte, dat laxeermiddelen helpen vermageren. Er is nochtans geen enkel verband tussen zwaarlijvigheid en verstopping, tenzij in bepaalde gevallen een slecht voedings- en leefpatroon.

Veel "vermageringsprodukten" bevatten laxativa. Die doen u wel vocht -en dus tijdelijk ook gewicht- verliezen, maar géén overtollig vet. Het gebruik van dergelijke produkten is dan ook zinloos en zelfs gevaarlijk..

 

 

bar_blue2.gif

 

Home

Maag | Darmen | Spijsvertering | Diarree | Laxeermiddelen | Maagklachten | Maag-onderzoek | Darm - onderzoek | Maagoperatie | Maagzweer | Dikke Darm-operatie | Darmkanker | Dikke Darmkanker | Appendix | Stoma | Stoma-verzorging | Galblaas - operatie | Alvleesklier - operatie | Ziekte van Crohn | New Page Title