Maag & Darm Info
Diarree

bar_blue2.gif
 
                                   
 
bar_blue2.gif
 
Diarree
 
bar_blue2.gif
 

Diarree

Diarree is de frequente passage van slappe of waterige stoelgang.Plotse diarree, die minder lang dan 10 dagen duurt en vaak in associatie met braken en buikkrampen voorkomt, is meestal te wijten aan een infectie van het darmstelsel ( vb. gastro-enteritis). Deze vorm van diarree hoeft meestal geen behandeling met antibiotica en verbetert meestal binnen de 48 uren .

 

Waarschijnlijke oorzaken

· darmontsteking

· verandering van voeding

· nevenwerking van geneesmiddelen

· IBD :geïrriteerde darm syndroom

 

Mogelijke Oorzaken

· misbruik van laxeermiddelen

· Ziekte van Crohn

· Darmkanker

· Coeliacie : allergie voor gluten in granen

· Pancreatitis (ontsteking van de alvleesklier)

· Overactieve schildklier

· Na het wegnemen van een deel van de maag

 

Zeldzame oorzaken

· Carcinoid syndroom

 

Hulpmiddelen

· Zorg ervoor dat U voldoende vloeistof inneemt door regelmatige kleine beetjes te drinken

· Vermijdt voedsel zolang de diarree duurt en eet nadien vetarm voedsel zoals rijst, droge toast of brood, soep, appelmoes, gekookte aardappelen, gepureerde groenten, fruit in blik en gevogelte.Als u zich weer beter voelt, kan u geleidelijk terug gaan naar uw normale voeding. Begint de diarree weer opnieuw, vermijdt dan weer voedsel.

· Anti-diarreepreparaten moeten vermeden worden omdat ze het herstelproces verlengen. Gebruik ze alleen, wanneer u niet gemakkelijk naar een toilet kan gaan.

· Maak geen eten klaar voor andere mensen en was uw handen zeer regelmatig om verdere verspreiding van de infectie tegen te gaan.

 

Contacteer uw arts indien:

· de diarree meer dan drie dagen duurt.

· De diarree zeer overvloedig is, bv. verschillende keren per uur gedurende meer dan 4 uur.

· U voelt dat de diarree snel verslechtert.

· U andere symptomen heeft zoals bloed in de stoelgang, erge buikpijn, hoge koorts en frequent braken.

· U kan geen vloeistof binnenhouden gedurende 4 tot 5 uur.

 

 

bar_blue2.gif

 

Reizigersdiarree

 

bar_blue2.gif

 

Vakantieverdriet

Tot 30% van de toeristen die hun vakantie in een tropisch of subtropisch gebied doorbrengen, krijgen last van reizigersdiarree of "turista". In de meeste gevallen blijft de aandoening vrij onschuldig, maar ze kan een vakantie wel behoorlijk vergallen. Een aantal hygiënische maatregelen kunnen het risico van op reizigersdiarree doen afnemen, maar nooit helemaal bannen.

 

Men spreekt van reizigersdiarree of "turista" wanneer iemand tijdens of kort na een verblijf in de tropen of subtropen gedurende enkele dagen diarree heeft.

 

Oorzaken

De oorzaak van reizigersdiarree is een infectie met een enteropatoghene kiem, meestal een bacterie, soms ook een virus of een parasiet. Infectie met meerdere kiemen tegelijk is eveneens mogelijk. De meest frequente veroorzakers van reizigersdiarree zijn: Enterotoxigene Escheria coli (ETEC) (ong. 40%), Shigella (5 tot 15 %), Salmonella (ong. 10%) en Campylobacter jejuni.

 

De infectie treedt op na het eten van voedsel dat is besmet met uitwerpselen of na het drinken van faecaal verontreinigd water.(met stoelgang verontreinigd.)

 

Bij minder goede hygiënische omstandigheden is de kans op faecale vervuiling van voedsel en drinkwater erg groot. Verschillende besmettingswegen zijn denkbaar: onvoldoende scheiding van afval- en drinkwater, bemesten van de grond met menselijke uitwerpselen, ontoereikende bewaringstechnieken, wassen van groenten en fruit met besmet water, vliegen die de besmetting overbrengen op het voedsel, minder strikte normen m.b.t. persoonlijke hygiëne, enz. Ook zwemwaters zijn vaak verontreinigd.

 zie ook dossier: voeding & hygiëne

 

Symptomen

Reizigersdiarree treedt meestal op tijdens de eerste week van het verblijf, gemiddeld al na de derde dag. De belangrijkste symptomen zijn een frequente, waterige ontlasting, krampen en misselijkheid. Zonder behandeling verdwijnen de klachten meestal binnen de 5 dagen.

 

Zo'n 15 % van de patiënten is ernstiger ziek en heeft ook last van koorts, braken en bloederige ontlasting.

 

In de meeste gevallen blijft reizigersdiarree dus beperkt tot een milde aandoening die spontaan geneest. Wat niet wegneemt dat deze diarree de verdere werk- of vakantieplannen ernstig kan dwarsbomen.

 

Risico's

De kans op turista hangt nauw samen met de reisbestemming enerzijds en met de graad van immuniteit van de reiziger anderzijds.

 

Voor wat betreft de reisbestemming, wordt een onderscheid gemaakt tussen gebieden met een laag, een middelmatig en een hoog risico op het doormaken van reizigersdiarree, al naargelang de hygiënische omstandigheden. Avontuurlijke reizigers die in "primitieve" omstandigheden reizen, lopen uiteraard méér risico op turista dan reizigers in luxehotels.

 

Reizigers uit landen met een hoge hygiënische standaard zijn het meest gevoelig voor reizigersdiarree. Bij herhaald reizen of bij langere verblijven in de tropen of subtropen, neemt deze gevoeligheid af. Vermoedelijk verwerft men na enige tijd een zekere graad van immuniteit tegen de verwekkers van reizigersdiarree.

 

Om die reden hebben kinderen en jonge volwassenen meer kans op het doormaken van reizigersdiarree.

 

Ook mensen met een chronische maagdarm aandoening of een verminderde maagzuurproductie (door ziekte of behandeling) lopen een verhoogd risico op turista omdat zij minder weerstand kunnen bieden tegen eventuele kiemen die het maagdarm stelsel binnendringen.

 

Voorkomen

Er is momenteel nog geen vaccin ter beschikking dat beschermt tegen reizigersdiarree.

 

Preventieve inname van een antibioticum, waarbij men start de dag van de aankomst en de behandeling stopt 2 dagen na terugkeer, doet het risico van reizigersdiarree duidelijk afnemen. Nochtans wordt het preventief gebruik van een antibioticum door alle reizigers naar tropische en subtropische gebieden niet aangeraden. Het voordeel van systematisch antibioticagebruik, met name een daling van het aantal gevallen van reizigersdiarree, weegt immers niet op tegen de risico's ervan. Naast het gevaar voor nevenwerkingen bij de gebruiker, zoals maagdarmklachten of allergische verschijnselen, bestaat immers het gevaar dat de ziektekiemen resistent worden tegen de nu nog werkzame antibiotica. Preventief antibioticagebruik ter voorkoming van reizigersdiarree wordt dan ook strikt beperkt tot enkele risicogroepen (o.a. AIDS patiënten).

 

Van andere geneesmiddelen zoals actieve kool of darm-antiseptica is de doeltreffendheid ter preventie van reizigersdiarree niet bewezen. Bismutsubsalicylaat in hoge dosis zou de kans op reizigersdiarree doen afnemen, maar is in de praktijk weinig bruikbaar.

 

De beste voorzorgsmaatregel tegen reizigersdiarree is het vermijden van een infectie via besmet water of voedsel, door de hygiënische maatregelen zo strikt mogelijk te respecteren.

 

De meeste turista-bacteriën hebben immers een vrij hoge minimale infectieuze dosis of MID (het minimum aantal bacteriën dat nodig is om een infectie te veroorzaken). Wie goed oplet wat hij eet en drinkt, kan onder deze MID blijven.

 

Onvoldoende verhit voedsel (b.v een slecht opgewarmde maaltijd, niet doorbakken vlees- of visproducten) of kort ingevroren producten (ijsblokjes, roomijs...) zijn potentiële besmettingsbronnen. Tenslotte is ook de keuze van het restaurant belangrijk: in een klein obscuur dorpsrestaurant is de kans op besmetting wellicht groter dan in het restaurant van een luxueus hotel, waar vaak meer "westerse" normen gelden.

 

Behandeling

Bij een milde infectie is het voldoende te zorgen voor voldoende vochtaanvoer (minimum 1,5 à 2 liter per dag) om uitdroging te vermijden. Vooral kinderen en bejaarden zijn gevoelig voor vochtverlies.

 

Zuiver water volstaat niet omdat dit grotendeels opnieuw verdwijnt met de stoelgang in plaats van door het lichaam te worden opgenomen.

 

Diarree ontstaat namelijk wanneer de vochtafscheiding in de darmen groter is dan het vochtopnemend vermogen. Wanneer echter natrium (zout) en glucose (suiker) aan het vocht wordt toegevoegd, blijkt dit wel te worden opgenomen.

 

Daarom bestaan er speciale rehydratatie-oplossingen (Oral Rehydratation Salt, ORS) die een bepaalde hoeveelheid mineralen (natrium, chloride, kalium), bicarbonaat of citraat en glucose of complexe koolhydraten (afkomstig van rijst, maïs) bevatten. Deze ORS-oplossingen zijn kant en klaar te koop bij de apotheker. Wie met kinderen op reis gaat, doet er goed aan deze producten in de reisapotheek te steken. U kan ze desnoods ook zelf bereiden door 5 afgestreken koffielepels suiker en een half koffielepeltje zout per liter vloeistof (best zuiver water of verdunde thee met wat fruitsap of geplette banaan voor de kaliumtoevoer).

 

Grotere kinderen en volwassenen kunnen het vochtverlies ook opvangen door het drinken van magere groentebouillon, verdund wortelsap, gezoete thee met citroen of zout water (type Vichy Célestin of Apollinaris) in combinatie met zoute koekjes. Reken toch op minimaal 1,5 à 2 l vocht per dag.

 

Vaak worden ook gezoete frisdranken zoals cola of limonade (zonder gas), fruitsappen of sportdranken (die als dorstlesser bij sportbeoefening worden gebruikt) aangeraden. Door de te hoge concentratie aan suiker zijn deze dranken echter ongeschikt, en kunnen ze zelfs de diarree nog verergeren. Appelsap moet alleszins worden vermeden. Ook melk- en melk-producten zijn in het begin af te raden.

 

Bij zuigelingen kan de normale borstvoeding wel worden verder gezet, in combinatie met een ORS-oplossing en zuiver water. Flesvoeding wordt best het eerste paar uren vervangen door een ORS-oplossing (10-15 ml per uur en per kg). Na 6 à 12 uren kan de normale voeding geleidelijk aan worden hervat, waarbij extra vocht aan de melk wordt toegevoegd (20%) of tussen de flessen door extra water wordt gegeven.

 

Indien de diarree gepaard gaat met braken, dan moet de ORS-oplossing zeer regelmatig in kleine hoeveelheden worden toegediend.

 

Vasten heeft geen zin. Gebruik liever vijf à zes kleine porties per dag dan drie uitgebreide maaltijden. Kies mager vlees of vis met gekookte groenten (geen rauwkost) en rijst, deegwaren of geroosterd brood. Geschikte fruitsoorten zijn rijpe bananen en geraspte appelen.

 

Melk- en melkproducten zijn niet aan te raden, tenzij eventueel magere yoghurt.

 

In geval van frequente diarree en matige krampen kan Loperamide (Imodium©) aan de behandeling worden toegevoegd. Dit geneesmiddel vermindert de frequentie van de diarree door inwerking op de darmbeweeglijkheid en door een verhoogde opname van water en elektrolyten in de darm. De aanvangsdosis bedraagt 2 capsules per dag voor volwassenen en 1 capsule voor kinderen ouder dan 6 jaar. Daarna mag 1 capsule worden genomen na elke losse stoelgang.

 

Loperamide mag niet worden toegediend aan kinderen jonger dan zes jaar en aan zwangere vrouwen.

 

Wanneer de diarree gepaard gaat met hoge koorts, bloed in de stoelgang en/of hevige krampen, kan een antibioticum aangewezen zijn. Bij een reis naar de tropen/subtropen kunt u best deze antibiotica in de reisapotheek voorzien. Tracht bij ernstige diarree evenwel steeds een arts ter plaatse te raadplegen. Wanneer dit echt niet mogelijk is, kunt u op eigen initiatief met een antibioticum starten. Welk type antibioticum en welke dosis u nodig heeft, bespreekt u het best met u huisarts voor u op reis vertrekt. In geval van ernstige diarree met koorts en bloederige stoelgang is het gebruik van Loperamide (Imodium©) niet aangewezen.

 

Antibiotica kunnen ook in de mildere gevallen zinvol zijn, b.v. wanneer u een lange bus- of vliegreis voor de boeg hebt, of wanneer belangrijke professionele afspraken zijn gepland. Het gebruik van antibiotica zou immers de duur van de diarree merkelijk verkorten, van 3 tot 5 dagen naar 12 tot 24 uur. In de andere gevallen wegen de nadelen van antibioticagebruik echter niet op tegen de voordelen.

 

Van andere geneesmiddelen tegen diarree (zoals de zgn. absorbentia en adstringentia) of van geneesmiddelen die de darmflora zouden bevorderen, is de doeltreffendheid niet bewezen.

 

Besluit

Hygiënische maatregelen kunnen de kans op reizigersdiarree beperken, maar nooit helemaal doen verdwijnen. Voor u een reis naar de tropen of subtropen onderneemt, is het best uw huisarts te raadplegen voor aangepast reisadvies.

 

De meeste gevallen van reizigersdiarree genezen binnen de week. Raadpleeg een arts wanneer de diarree langer dan drie dagen aanhoudt, wanneer u ook last heeft van koorts of buikpijn, of wanneer er bloed in de stoelgang zit. Suikerzieken en zwangere vrouwen moeten bij diarree altijd een arts raadplegen.

 

Risicopercentage voor een reiziger afkomstig uit een geïndustrialiseerd land, wanneer hij 1 maand onderweg is.

 

- Laag risico (< 8%)

 

USA, Canada, Noord- en Centraal Europa, Australië, Nieuw-Zeeland

 

- Matig risico (8- 20%)

 

Japan, Korea, Zuid-Afrika, Israël, Caraïben, noordelijk deel van Middellands Zeegebied, eilanden in de Stille Oceaan

 

- Hoog risico (20- 55%)

 

Zuidelijk deel van het Middellands Zeegebied, ontwikkelingslanden van Afrika, Latijns Amerika, Azië

 

Liever voorkomen

1. Zorg voor een goede hand- en lichaamshygiëne

 

2. Zorg voor een goede voedselhygiëne:

 

- Vermijd dus: rauwe groenten, ongeschild fruit, rauwe of onvoldoende gekookte vis en zeevruchten, rauw of onvoldoende gebakken vlees, niet-gepasteuriseerde of ongekookte melk en melkproducten (o.a. kazen), een restaurant of verkooppunt met veel vliegen, water uit de kraan, ijsblokjes, ijsjes...

 

- Kies voor: vers bereide voedingswaren die voldoende doorbakken of verhit zijn en warm worden opgediend, geschild fruit dat u zélf schilt, brood met gelei of siroop, water of frisdrank uit flessen die u zélf openmaakt, water dat gekookt werd, ontsmet of gefilterd (verschillende systemen op de markt), hete thee of koffie. .

 

 bar_blue2.gif

Home

Maag | Darmen | Spijsvertering | Diarree | Laxeermiddelen | Maagklachten | Maag-onderzoek | Darm - onderzoek | Maagoperatie | Maagzweer | Dikke Darm-operatie | Darmkanker | Dikke Darmkanker | Appendix | Stoma | Stoma-verzorging | Galblaas - operatie | Alvleesklier - operatie | Ziekte van Crohn | New Page Title